Dieta na trądzik jest zagadnieniem bardzo istotnym, ponieważ to co jemy, ma bardzo duży wpływ na stan naszej cery. Badania potwierdzają, że pewne składniki pokarmowe nasilają objawy trądziku, jak również mogą mieć udział w patogenezie tej choroby. Z kolei inne składniki odżywcze mogą wspomagać leczenie trądziku i dlatego pożądane jest, aby znalazły się w codziennym jadłospisie osoby chorej. W związku z tym, jak powinna wyglądać dieta na trądzik: co szkodzi, a co pomaga?
Dieta a trądzik – jaka jest zależność?
Aby dieta na trądzik była skuteczna, warto zacząć od poznania czynników odpowiedzialnych za rozwój trądziku. U podłoża tej choroby leży przede wszystkim zwiększone wydzielanie łoju, nadmierne rogowacenie ujść mieszków włosowych, namnożenie się bakterii z gatunku Propionibacterium acnes oraz stan zapalny skóry. Oprócz tego w grę wchodzą również zaburzenia hormonalne, skłonności genetyczne i wiele różnych czynników środowiskowych. Okazuje się, że dieta wpływa na niektóre z tych czynników – może na przykład wzmagać łojotok, pogarszając tym samym objawy trądziku. Na co więc warto zwrócić uwagę, komponując dietę na trądzik?
| Indeks glikemiczny (IG) | Żywność o wysokim IG jest przyczyną skoku poziomu glukozy we krwi i wyrzutu insuliny, co wywołuje kaskadę reakcji prowadzących m.in. do pobudzenia produkcji androgenów i insulinopodobnego czynnika wzrostu (IGF-1). Hormony te stymulują gruczoły łojowe do zwiększonego wydzielania sebum i mogą powodować zaostrzenie zmian. |
| Produkty mleczne | W mleku znajdują się nasycone kwasy tłuszczowe, które mogą nasilać stany zapalne. Poza tym mleko zawiera hormony takie, jak dihydrotestosteron oraz IGF-1, które stymulują produkcję łoju oraz przyśpieszają keratynizację ujść mieszków włosowych. |
| Mikroflora jelit | Ważnym jej elementem są bakterie probiotyczne, które chronią przed rozwojem patogennych mikroorganizmów i unieczynniają toksyny z pokarmów. Niezdrowa dieta, pozbawiona np. błonnika, prowadzi do zachwiania równowagi mikroflory jelit i stanów zapalnych, co odbija się również na kondycji skóry. |
| Proporcja kwasów tłuszczowych omega-3 do omega-6 | Pożądany jest wyższy udział kwasów tłuszczowych omega-3 w diecie niż kwasów omega-6. Kwasy tłuszczowe omega-3 zmniejszają stan zapalny i powodują, że łój staje się płynniejszy. |
| Antyoksydanty | Antyoksydanty walczą ze stresem oksydacyjnym, chroniąc skórę przed uszkodzeniami. Ich niedobór może przyczyniać się do stanu zapalnego i zmniejszać odporność skóry. Szczególnie ważny jest cynk, ponieważ działa bakteriostatycznie i przeciwłojotokowo. |
Dieta na trądzik – czego unikać?
Na liście produktów, których z pewnością nie powinna zawierać dieta dla osób z trądzikiem, z pewnością powinny się znaleźć:
- fast foody,
- dania instant,
- słodycze,
- słodzone napoje gazowane.
Są to produkty wysokoprzetworzone, zawierające bardzo dużo cukru, tłuszczy trans lub barwników. Nie ulega wątpliwości, że szkodzą naszemu zdrowiu oraz nasilają występowanie zmian skórnych.
Nie zawsze da się jednak tak prosto ustalić, czy dane produkty zaostrzają trądzik, dieta powinna być więc dobierana również pod kątem indywidualnych reakcji organizmu. Od lat toczone są na przykład dyskusje na temat nabiału. Niektóre osoby po jego odstawieniu mogą zauważyć złagodzenie objawów, u innych jednak żadna poprawa nie następuje. Trudno też pominąć fakt, że nabiał jest wartościowym źródłem białka i innych składników odżywczych, więc pochopne wykluczenie go z diety może nie być wcale opłacalne. Najlepiej jest obserwować swój organizm, co pozwoli określić, czy dany produkt powoduje u nas wysyp zmian trądzikowych.
Kluczowe są też ilości produktów, jakie spożywamy. Dieta oparta głównie na nabiale i mięsie dostarcza mnóstwa nasyconych kwasów tłuszczowych, które w nadmiarze nie sprzyjają naszej cerze. Trzeba więc podejść z umiarem do ich spożywania. Nie zaszkodzą, gdy wylądują na naszym talerzu dwa razy w tygodniu, natomiast spożywane codziennie i do każdego posiłku mogą już powodować problemy.
Trądzik a dieta, czyli co jeść, aby skuteczniej z nim walczyć?
Idealna dieta na trądzik opiera się na spożywaniu produktów działających przeciwzapalnie. To szczególnie owoce i warzywa, dostarczające wielu cennych witamin i minerałów. Owoce warto spożywać przynajmniej raz dziennie, a warzywa – zwłaszcza te zielone – należy dodawać do każdego posiłku. Zapewnijmy sobie również odpowiednią podaż kwasów tłuszczowych omega-3 w diecie – znajdziemy je w rybach, siemieniu lnianym, orzechach włoskich. W miejsce mąki pszennej, makaronów i białego ryżu, które mają wysoki indeks glikemiczny i niewiele błonnika, wprowadźmy kasze: jęczmienną, gryczaną, pęczak oraz komosę ryżową. Do potraw dodawajmy przyprawy, które charakteryzują się działaniem przeciwzapalnym, np. kurkumę, cynamon, imbir, rozmaryn.
Ponadto w naszej diecie powinny znaleźć się probiotyki – spożywajmy ogórki kiszone, kapustę kiszoną oraz kefiry. Jeśli chcemy sprawdzić, czy to nabiał wywołuje nasze problemy z cerą, odstawmy całkowicie mleko i jego przetwory na pewien czas. Taka dieta oczyszczająca na trądzik powinna trwać od 6 do 8 tygodni, potem możemy spróbować ponownie wprowadzić nabiał do diety. Proces oczyszczania organizmu wesprzyjmy przez wypijanie ok. 2 l ilości wody każdego dnia oraz naparów ziołowych (np. z pokrzywy).
Dieta na trądzik – klucz do zdrowej skóry?
Pomimo wszelkich korzyści, jakie niesie odpowiednia dieta, trądzik powinien być zwalczany holistycznie. Bardzo istotna jest również właściwa pielęgnacja skóry, którą regularnie powinniśmy oczyszczać i nawilżać. Warto używać w tym celu kosmetyków naturalnych, o łagodnych, niekomedogennych składach. Dobrym sposobem na zadbanie o cerę trądzikową będzie na przykład stosowanie kremu Sevolium. To delikatny, lekki krem, ze składnikami takimi, jak cynk, ekstrakty z nagietka i lukrecji oraz nanozłoto. Działa nawilżająco oraz łagodząco i wspomaga gojenie wyprysków.
Nie zwlekajmy też z wizytą u lekarza – może się okazać, że potrzebujemy leczenia farmakologicznego. Dermatolog najlepiej nam podpowie, co powinniśmy zrobić, aby pokonać trądzik.
Podsumowanie
Czy dieta ma wpływ na trądzik? Ma, i to niebagatelny! To, co jemy, odbija się na kondycji naszej cery. Zła dieta zaostrza zmiany trądzikowe i powoduje, że trudniej jest się ich pozbyć. Z kolei spożywanie odpowiednich produktów i odstawienie tych, które nam szkodzą, może realnie wspomóc leczenie trądziku i przynieść chociaż częściową poprawę wyglądu cery. Nie zapominajmy także o tym, że chociaż właściwa dieta przy trądziku jest bardzo ważna, to istnieją również inne działania, które wpływają na kondycję skóry. Dobrze jest również używać kosmetyków o dobrych składach, wysypiać się oraz zadbać o redukcję stresu. Jeśli zaś mimo naszych starań stan cery nie ulega poprawie, jak najszybciej udajmy się do lekarza.
Bibliografia
1. Logan A.C., The Clear Skin Diet: How to Defeat Acne and Enjoy Healthy Skin, 2007
2. Coradin L., The Dietary Cure for Acne, 2006
3. Wyrzykowska N., Wyrzykowski M., Żaba R.W., Silny W., Grzymisławski M., Dieta a trądzik pospolity, 2013
4. Fulton J., Acne Rx: What Acne Really Is and How to Eliminate Its’ Devastating Effects, 1983
5. Fiedler F., Stangl G.I., Fiedler E., Taube K.M., Acne and nutrition: a systemic review, 2017
